Göbekli Tepe Türkiye’nin Güneydoğu’sunda, Şanlıurfa’ya bağlı Örencik köyünde yer alan tarihi bir sit alanıdır.
Alman arkeolog Klaus Schmidt’in öncülüğünde başlanan kazı çalışmaları sonucunda ortaya çıkarılan Göbeklitepe’nin Mısır piramitlerinden 7.500 yıl önce inşa edildiği düşünülüyor.
“İnsanlık tarihinin sıfır noktası” ve “medeniyetin doğduğu yer” olarak adlandırılan bu alanın kökleri 12.000 yıl öncesine dayanmaktadır.
1983 yılında tarlasını süren bir çiftçinin toprak altında bulduğu oymalı taşı yetkililere bildirmesiyle dikkat çeken bölge, 1995 ‘de Şanlıurfa müze müdürü tarafından başlatılan kazı çalışmaları sonucunda insanlık tarihini yeniden düşünmemize yol açan bulguların keşfedilmesi ile sonuçlanmıştır.
Site, ortalama 16 fit uzunluğa ve birkaç ton ağırlığa sahip olan büyük dikili taşlardan yapılmış birkaç dairesel ve oval şekilli yapılardan oluşuyor. Aslanlar, yılanlar ve kuşlar da dahil olmak üzere karmaşık hayvan oymalarıyla süslenmiş bu yapılar, birçok uygarlığın doğuşuna ve batışına şahitlik etmiştir.
Yıllarca Göbeklitepe’de kazı başkanlığını yürüten ve 2014 yılında yaşamını yitiren Prof. Dr. Klaus Schmidt, Göbeklitepe’deki günlük yaşam hakkında şu bilgileri vermiş:
“Göbeklitepe’deki kazılarda elde ettiğimiz bulgularla, dünyanın bilinen en eski tapınma merkezlerinden birinin bu bölgede olduğunu ortaya çıkarmıştık. Ancak, son kazı çalışmalarıyla tapınma merkezinin dünyanın en büyük tapınma merkezi olduğunu tespit ettik. Yaptığımız araştırmalarda, Cilalı Taş Devrinde yaşamış insanların, yabani sığır, akrep, tilki, yılan, aslan, yaban eşeği, yaban ördeği ve yabani bitki kabartmalarını incelediğimizde hayvanlarını evcilleştiremedikleri sonucuna ulaştık. Ayrıca, dikili taşların (Stel) üzerindeki resimler ve kabartmalar o dönemde yaşamış olan insanların sanatları hakkında bizlere fikir veriyor. Buradaki tapınak, dünyanın bilinen en büyük tapınağı olma özelliğini taşıyor.”
Göbekli Tepe dünya çapında üne sahip, Türkiye’nin en önemli sit alanıdır. Özellikle resmi tatillerde yoğun ziyaretçi kapasitesine sahip olduğu için, Göbekli Tepe keşif gezinizi önceden planlamanızda fayda var.
